Küstüm Yastığı Modası: Çeyiz Sandıklarından Yatak Odalarına
Antalya'da 1971 yılından beri yorgancılık yapan İbrahim Yılmaz, geçmişte gelinlerin çeyizinin olmazsa olmazı olan uzun yastıkların artık rağbet görmediğini, yerini tekli "küstüm yastıkları"na bıraktığını belirtti. Bu değişim, geleneksel evlilik anlayışındaki farklılaşmayı da gözler önüne seriyor.
Gelin Çeyizlerinin Vazgeçilmezi: Uzun Yastıklar
Eskiden gelinlerin çeyiz sandıklarında özenle yer alan uzun yastıklar, evliliğin ve birlikteliğin sembolü olarak kabul edilirdi. "Bir yastıkta kocayın" temennisiyle hazırlanan bu yastıklar, çiftlerin hayat boyu beraber olacakları inancını taşırdı. Yorgancı İbrahim Yılmaz, o günleri şöyle anlatıyor:
Eskiden eşlerin birbirlerine sadık olmasını simgelemek için uzun yastık yaptırılırdı. Karyolanın genişliğine göre ölçüsünü alır, içine elyafını doldurur, kabartır, diker, teslim ederdik. Üzerine dantel işlenirdi. Her yastığın işlemeye göre bir ismi vardı.
Yılmaz, uzun yastıkların sadece bir eşya olmadığını, aynı zamanda bir dua ve temenni olduğunu vurguluyor. Yastık verilirken komşuların toplanıp geline "İnşallah Allah seni bir yastıkta kocatsın" dediğini, bunun geleneksel bir dua olduğunu belirtiyor.
Modern Zamanların Yastığı: Küstüm Yastığı
Günümüzde ise uzun yastıkların yerini "küstüm yastığı" olarak adlandırılan tek kişilik yastıklar aldı. Bu değişim, evliliklerdeki bireyselliğin ve ayrılıkların artmasıyla ilişkilendiriliyor. İbrahim Yılmaz, bu durumu şu sözlerle ifade ediyor:
Şimdiki yastıklar ikiye bölünmüş yastıklar. Kimi zaman eşler arasında tartışma çıkınca kişiler yastığını alır uzaklaşır, yastıkları ayırırmış o yüzden bu isim verilmiş. Eskiden uzun yastıkla çiftler yatakta dahi ayrı olmasın isterdi, şimdi yastıklar da ayrıldı.
Bu durum, modern yaşamın getirdiği bireysel özgürlüklerin ve değişen evlilik dinamiklerinin bir yansıması olarak değerlendirilebilir. Küstüm yastığı, sadece bir uyku aracı olmanın ötesinde, günümüz ilişkilerindeki esnekliği ve bireyselliği simgeliyor.
Gelenekselden Moderne: Yastıkların Dönüşümü
Yastıkların dönüşümü, sadece bir eşya değişiminden öte, kültürel ve sosyal bir değişimi de ifade ediyor. Geleneksel değerlerin ve evlilik anlayışının modernleşmeyle birlikte nasıl farklılaştığını gözler önüne seriyor. Bu değişim, evliliklerin daha bireysel ve özgürlükçü bir yapıya bürünmesiyle de paralellik gösteriyor.
- Uzun Yastık: Birliktelik, sadakat, geleneksellik
- Küstüm Yastığı: Bireysellik, özgürlük, modernlik
Yastıkların bu dönüşümü, toplumun değer yargılarındaki ve yaşam tarzlarındaki değişimin somut bir örneği olarak karşımıza çıkıyor.
Antalya'da yaşanan bu yastık değişimi, aslında Türkiye'deki genel kültürel değişimin küçük bir yansıması. Geleneksel değerlerin modern yaşamla nasıl iç içe geçtiğini ve bu süreçte nelerin değiştiğini görmek mümkün. Belki de gelecekte yastıklar, evliliklerin ve ilişkilerin daha farklı anlamlarını taşıyacak.
