Bursa'nın turşusuyla ünlü Gedelek Mahallesi'nde yaşanan çevre felaketi, hem çiftçileri hem de uzmanları ayağa kaldırdı. Mahallenin içinden geçen Gedelek Deresi, turşu üretiminden kaynaklanan atıklarla kirlenerek farklı renklere bürünüyor ve Marmara Denizi'ni tehdit ediyor.

Turşu Atıkları Derede Renk Cümbüşü Yaratıyor

Gedelek Mahallesi, Türkiye'nin turşu üretim merkezi olarak biliniyor. Her yıl 80 bin civarında sebze ve meyvenin işlendiği mahallede, hemen her evin altında turşu imalathanesi bulunuyor. Ancak bu yoğun üretim, Gedelek Deresi için büyük bir sorun teşkil ediyor. Turşu atıkları nedeniyle dere, bazen kırmızı, bazen yeşil, bazen de siyaha bürünüyor. Bu durum, hem çevreyi olumsuz etkiliyor hem de çiftçilerin geçim kaynağı olan tarımı tehdit ediyor.

Çiftçilik yapan Murat Aydın, yıllardır bahçelerini suladıkları Gedelek Deresi'nin aşırı kirlendiğini ve artık bu suyu kullanamadıklarını belirtiyor. Aydın, "Turşu sulu dere yüzünden bazı ağaçlar kurudu, bazen de kötü koku nedeniyle rahatsız oluyoruz. Bu sorunun çözülmesi gerekiyor" diyor.

Müsilaj Tehlikesi Kapıda mı?

Marmara Denizi Eylem Planı Bilim ve Teknik Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı, Marmara Denizi'ni tehdit eden müsilajın, kirlilik yükünün yüksek olmasıyla yakından ilişkili olduğunu vurguluyor. Sarı, "Marmara Denizi çevresinde 25 milyon nüfus yaşıyor ve her 2 kişiden 1'inin atığı arıtılmadan denize boca ediliyor. Türkiye'nin yarısından fazlasına hizmet sunan sanayinin yüzde 70'inin atığı da Marmara Denizi'ne akıtılıyor" diyor.

Sarı, Gedelek Deresi gibi akarsuların Marmara Denizi'ne zehir taşıdığını belirterek, vatandaşları herhangi bir akarsuda renk değişimi gördüklerinde yetkililere bildirmeye çağırıyor. Sarı, "Karsak Deresi her gün atıklar yüzünden farklı renge bürünüyor. Bir gün kırmızı bir gün yeşil bir gün beyaz. Karsak Deresi'nin neden renkli aktığını biliyoruz ama önlem belli ki yeterli değil" diye ekliyor.

Çözüm Ne Olacak?

Gedelek Deresi'ndeki kirliliğin önlenmesi için acil önlemler alınması gerekiyor. İşte yapılması gerekenler:

• Turşu üretim tesislerinin atık arıtma sistemleri kurması ve düzenli olarak denetlenmesi
• Evsel atıkların arıtılması için altyapı çalışmalarının hızlandırılması
• Çiftçilerin bilinçlendirilerek çevreye duyarlı tarım uygulamalarına geçmesi
• Marmara Denizi'ne akan tüm akarsuların düzenli olarak izlenmesi

Gedelek Deresi'ndeki kirlilik, sadece yerel bir sorun değil, aynı zamanda Marmara Denizi'nin geleceğini tehdit eden bir çevre sorunudur. Bu sorunun çözümü için tüm paydaşların işbirliği yapması ve sorumluluk alması gerekmektedir.