Antalya'nın İbradı ilçesine bağlı Ürünlü köyünde, bağ bozumu sonrası başlayan geleneksel pekmez üretimi, yöre halkının geçim kaynağı olmaya devam ediyor. Atalarından öğrendikleri yöntemlerle, hiçbir katkı maddesi kullanmadan tamamen doğal pekmez üreten köylüler, hem kendi ihtiyaçlarını karşılıyor hem de fazlasını kilosu 500 TL'den satışa sunuyor. Peki, bu pekmezin sırrı ne?

Külün Sırrı: Lezzet ve Şifa Kaynağı

Ürünlü köyünde üretilen pekmezin en önemli özelliği, yapımında kül kullanılması. 50 kilogramlık kazanlarda kaynatılan pekmeze, 1 litre kül ilave ediliyor. Bu külün, pekmeze hem farklı bir lezzet kattığı hem de şifasını artırdığı düşünülüyor. Üreticiler, özellikle incir ağacı külünü tercih ettiklerini belirtiyor. İncir külünün, meşe külüne göre daha tatlı bir lezzet verdiği söyleniyor.

Pekmez üreticisi Mustafa Bozkurt, üretim sürecini şöyle anlatıyor:

"Üzümü torbalara doldurduk, sonra hijyene dikkat ederek çizmelerle çiğniyoruz, çıkan şıraya kül koyuyoruz. Biz burada özellikle tercih ettiğimiz pekmez külü olarak incir ağacının külünü kullanıyoruz. Farklı küller de kullanılıyor ama meşe veya incir ağacının külünün tat yönünden daha lezzetli olduğunu büyüklerimizden öğrendik."

Bozkurt, ayrıca pekmez yapımında kesinlikle toprak kullanılmadığını vurgulayarak, külün sağlık açısından önemine dikkat çekiyor.

Zahmetli Üretim, Doğal Lezzet

Pekmez üretimi, oldukça zahmetli bir süreç. Üzümün bakımından kaynatılmasına kadar her aşamada titizlikle çalışılıyor. Üreticiler, üzümleri topladıktan sonra 3-4 gün bekletiyor. Daha sonra üzümler sıkılıyor ve elde edilen şıra, kazanlarda kaynatılıyor. Kaynatma işlemi yaklaşık 6-7 saat sürüyor. Bu süre zarfında, pekmezin başında sürekli beklemek ve karıştırmak gerekiyor.

Pekmez üreticilerinden Rahime Gümüş, üretimin zorluğunu şu sözlerle ifade ediyor:

"Yetiştirmesi çok uzun, gerçekten çok zorlu bir yoldan geçiyor. Kestikten sonra kolay sıkılması için üç gün bekliyoruz. Ondan sonra her birinin çürüğünü ayıklayıp kasalarda yıkıyoruz. Yıkadıktan sonra şarahmana dediğimiz teknede hiç kullanılmamış çizmelerle çığnayarak sıkıyoruz."

• Üzümün toplanması ve ayıklanması
• Şıranın elde edilmesi
• Kazanlarda kaynatılması
• Kül eklenmesi
• 6-7 saat boyunca karıştırılması

Tüm bu zahmetli sürecin sonunda, doğal ve lezzetli bir pekmez elde ediliyor.

Şifa Kaynağı Pekmez

Pekmez, sağlık açısından da oldukça faydalı bir besin. Özellikle kansızlığa iyi geldiği biliniyor. Beslenme uzmanları, bal yerine pekmez tüketilmesini öneriyor. Pekmezin, C vitamini ile birlikte tüketilmesi halinde demir eksikliğine karşı daha etkili olduğu belirtiliyor.

Ürünlü köyünde üretilen doğal pekmez, hem lezzeti hem de şifasıyla dikkat çekiyor. Yöre halkı, bu geleneksel lezzeti yaşatmaya devam ediyor.