Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya'nın ateşkes konusunda ciddiyetsiz davrandığını belirterek, koşulsuz ateşkesin liderler seviyesinde görüşülmesi halinde hazır olduğunu açıkladı. Aksi takdirde partner ülkelerden daha kapsamlı yaptırımlar beklediklerini ifade etti.
Zelenskiy'den Erdoğan'a Teşekkür
Ankara'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya gelen Zelenskiy, Ukrayna Büyükelçiliği'nde basın toplantısı düzenledi. Erdoğan'a ve Türk halkına Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne verdikleri destek için teşekkür eden Zelenskiy, bu desteğin Kırım'ın Ukrayna'ya ait olduğuna ilişkin önemli bir sinyal olduğunu vurguladı. Bu durumun, iki ülke arasındaki dostluğun ve siyasi desteğin bir göstergesi olduğunu belirtti.
Zelenskiy, Türkiye'nin Ukrayna heyetini en üst seviyede karşıladığını ancak Rusya'nın aynı şekilde karşılık vermediğini ifade etti. Rus heyetinde karar alıcıların bulunmadığını belirten Zelenskiy, bu durumun müzakere sürecine ciddiyetle yaklaşılmadığını gösterdiğini söyledi. ABD Başkanı Trump'ın da liderler seviyesinde görüşme çağrısında bulunduğunu hatırlatan Zelenskiy, Rusya'nın düşük seviyede temsil edilmesine rağmen Türkiye ve ABD'ye duydukları saygıdan ötürü İstanbul'a heyet gönderme kararı aldıklarını belirtti. Bu adımla tırmanmanın engellenmesi ve ateşkesin sağlanması hedefleniyor.
Zelenskiy, Türkiye, Ukrayna, Rusya ve ABD'nin de temsil edilmesi gereken bu görüşmelerin gerçekleşmesi gerektiğine inandığını dile getirdi. ABD ve Türk tarafından somut adımlar beklediklerini, görüşme saati ve şeklinin netleşmesini umduğunu ifade etti. Hiçbir barış adımını kaçırmayacaklarını ve yapıcı olacaklarını vurguladı.
Müzakerelerde İlerleme Beklentisi ve Yaptırım Çağrısı
Zelenskiy, Rusya'nın müzakerelere ciddiyetsiz yaklaştığını ve savaşı bitirmek istemediğini iddia etti. Ancak müzakereler sırasında bir ilerleme kaydedilebileceği umudunu koruduğunu belirtti. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Avrupa Politik Topluluğu zirvesine katılacaklarını ve ABD'li mevkidaşlarıyla görüşeceklerini ifade etti. Rusya'nın da temsil edileceği bir formatta görüşme yapmayı umduğunu ve bu görüşmenin sadece bir gösterişten ibaret olmamasını temenni etti.
Ateşkesin görüşme olmadan da mümkün olması halinde buna hazır olduklarını vurgulayan Zelenskiy, Putin'in doğrudan görüşmelere hazır olduğu yönündeki açıklamalarına hemen yanıt verdiğini hatırlattı. Ancak daha sonra bu durumun belirsizleştiğini ve dedikodudan ibaretmiş gibi yansıtıldığını belirtti. Bütün tarafların müzakere hazırlığını teyit etmesi ve ilk şart olarak koşulsuz ateşkesin sağlanması gerektiğini ifade etti. Eğer koşulsuz ateşkes mümkünse, liderler seviyesinde görüşmeye gerek olmadığını söyledi. Aksi takdirde, liderler seviyesinde görüşmeye hazır olduğunu yineledi.
Zelenskiy, adil bir barışın sağlanması ve Ukrayna'nın güvenlik garantileriyle Birleşmiş Milletler Tüzüğü'ne uygun olması gerektiğini vurguladı. Toprak bütünlüğünün ve egemenliğin desteklenmesi gerektiğini ifade etti. Heyet seviyesinin şu aşamada önemli olmadığını, sonuç almak istiyorlarsa heyetin karar almaya müsait olması gerektiğini belirtti. Hızlı bir şekilde barışa ulaşmak istediklerini dile getirdi.
Rusya'ya Yaptırım Baskısı Artmalı
Zelenskiy, Rusya'ya yönelik yaptırımların artırılarak müzakerelerin zorunlu kılınması gerektiğini vurguladı. Rusya'nın ya yüksek seviyede bir heyet göndermesi ya da liderler seviyesine çıkması gerektiğini belirtti. Aksi takdirde, savaşın bitirilmesine ilişkin müzakerelere hazır olmadıkları ve siyasi iradenin yetersiz olduğu anlamına geldiğini ifade etti. Rusya'ya yönelik siyasi, ekonomik ve diğer seviyelerdeki baskının yetersiz olduğunu savundu. Bu nedenle, ateşkes gerçekleşmezse ve ciddi kararlar alınmazsa, partner ülkelerden Rusya'yı müzakereye teşvik edecek daha kapsamlı yaptırımlar beklediklerini söyledi. Bu yaptırımların savaşın bitirilmesine ilişkin konuşmaları hızlandırması gerektiğini belirtti.
Zelenskiy, Rus heyetinin temsil seviyesinin taraflara saygısızlık olduğunu ifade etti. Ankara'da bulunduklarını ve İstanbul'a müzakere grubunu ekleyeceklerini belirterek, Rusya'nın müzakere masasına oturması için dünya kamuoyunun yardımcı olması gerektiğini söyledi. Görüşmenin gündemine, yüksek seviyede heyetin temsiline ve saatine ilişkin belirsizliklerin sürdüğünü, bunun şahsi bir saygısızlık olduğunu vurguladı. Rusların zaten kendilerine saygı duymadığını bildiklerini, ancak burada Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başkan Trump'a da saygısızlık yapıldığını belirtti. Savaşın tarafları olan Rusya ve Ukrayna'nın dışişleri bakanlarının bulunduğu bir ortamda, Rusya'nın mevkidaşının nerede olduğunu sorguladı. Bu saygısızlığın sadece Ukrayna'ya değil, herkese ve özellikle Türkiye'ye yönelik olduğunu ifade etti.
Zelenskiy, toprak bütünlüğünün tartışmaya kapalı olduğunu ve Kırım'ın Ukrayna'nın bir parçası olduğunu vurguladı. Türkiye'nin bu tutumlarını desteklediğini ve Kırım'ın işgalini tanımadığını belirtti. Toprakların ne olacağı, nasıl yeniden inşa edileceği veya toprak bütünlüğünün nasıl sağlanacağı gibi konuların konuşulabileceğini ancak toprak bütünlüğünden taviz vermeyeceklerini ifade etti. Ukrayna topraklarının işgal altında olduğunu ve Rusya'ya ait olduğunu hiçbir zaman tanımayacaklarını vurguladı. Ukrayna Devleti'nin yüzde 20'sinin işgal altında olmasının diplomasi olmadığını, toplu mezarların, zorla tehcirlerin ve çocukların kaçırılmasının diplomasiye benzemediğini söyledi. Diplomasinin çok uzun zamandır terk edildiğini ifade etti.
Zelenskiy'nin bu açıklamaları, Ukrayna krizinde yeni bir döneme işaret ediyor. Rusya'nın müzakere masasına oturması ve ateşkesin sağlanması için uluslararası toplumun baskısını artırması bekleniyor. Aksi takdirde, savaşın daha da derinleşmesi ve insani krizin büyümesi kaçınılmaz olabilir.